İklim değişikliğiyle mücadelede yeni adımlar atılacak

Türkiye, iklim değişikliğine karşı ulaştırmadansanayiye, tarımdan ticarete kadar çeşitli alanlarda çok sayıda projeyiönümüzdeki yıldan itibaren uygulamaya almayı planlıyor.

Paris İklim Anlaşması'nıonaylayan veAvrupa Birliği(AB) Yeşil Mutabakatı'na uyumçalışmalarına odaklanan Türkiye, ilgili bakanlıklarla iklim değişikliğine karşıuygulanan strateji kapsamında çalışmalarını yoğunlaştıracak.

Ticaretten ulaştırmaya,tarımdan sanayiye kadar alanlarda 2023 yılında çeşitli adımlar atılmasıbekleniyor.

Bu kapsamda,Ulaştırmave Altyapı BakanlığıKarayolları Genel Müdürlüğü (KGM) altyapı projelerinisürdürülebilir bir yaklaşımla hayata geçirmeye devam edecek. KGM, ekolojikköprülerle hayvanların yolun bir tarafından diğerine rahatlıkla hareketetmelerini sağlayarak biyolojik çeşitliliğe olumlu katkıda bulunmayıhedefliyor.

Kuzey Marmara OtoyoluProjesidolayısıyla yeşil alanların tahribatının önlenmesi için tünel ve viyadüklereöncelik verildi. Kesintisiztrafikakım koşullarınınsağlanmasıylakarbon emisyonuyıllık 350 bin 960 ton azaltıldı.

1915 Çanakkale KöprüsüveOtoyolu'nun proje döneminde Çevresel ve Sosyal Etki Değerlendirmesi kapsamında,deniz canlıları üzerine yapılan araştırmalar, köprü kule temellerinde yapılankazık çalışmalarının Çanakkale Boğazı'nı kullanarakgöçedenbazıyunustürlerini olumsuz etkileyebileceğini gösterdiği için bukonuda önlemler alındı.

KGM'nin ana karayollarından yıllık 3 milyon taşıt trafiğini geçen kesimler için gürültü haritasıhazırlama çalışmaları devam ediyor. Bu kapsamda geçmiş yıllar da dahil 1092kilometrelik yol kesimi için gürültü haritası hazırlanırken 535 kilometrelikbölümde çalışmalar devam ediyor.

Toplam uzunluğu 28 bin 771kilometre olan mevcut bölünmüş yollarda seyahat eden vatandaşlar, yıllık 669milyon saat zamanla yaklaşık 2 bin 258 milyon litreakaryakıttasarrufuelde ederkenfosilyakıttüketiminin çevresel etkisi dedüşürüldü.

Seyahat süresindekikısalmalarla trafikte seyreden motorlu taşıtlardan çevreye salınan egzozemisyonu yıllık 4,7 milyon ton azaltıldı..

DHMİ Genel Müdürlüğü de"Karbonsuz Havalimanı Projesi"ni uygulamaya aldı.

Havalimanı KarbonAkreditasyon Programı (ACA) kapsamında ise Türkiye'nin 18 havalimanı, programınfarklı seviyelerinde sertifikalandırılırken 32 havalimanının da programa dahilolması amacıyla çalışmalar yürütülüyor. Şu anda ACA Programı kapsamında dünyada86 ülkede toplam 420 havalimanı sertifikalandırıldı. Türkiye'nin 50havalimanının sertifikalandırılması halinde DHMİ küresel ölçekte en yükseksayıda sertifikaya sahip olacak.

TCDD'de ise gar, istasyon,idari bina, lojistik merkezi ve araziler üzerinde güneş ve rüzgarenerjisantrallarıprojelendirme çalışmaları başlatıldı.

Planlanan güneş ve rüzgarenerji santrallerinin kurulumu tamamlandığında elektrikli tren hatları vebinaların önemli bir bölümününelektrikenerjisi tüketimleriyenilenebilirenerjikaynağından karşılanacak. Ayrıca 2025 yılına kadar hatlarda işleyenelektrikli demir yolu araçlarının tükettiği enerjinin yüzde 35’ininyenilenebilir enerji kaynaklarından karşılanması öngörüldü.

TCDD'de gar, istasyon,otopark gibi alanlardaelektrikli araçşarj istasyon potansiyeliçıkartılarak, belirlenen 75 lokasyon için Elektrikli Araç Şarj İstasyonuKurulum Projesi çalışmalarına başlandı. Elektrikli araç şarj istasyonlarının,yenilenebilir enerji kaynaklarından, trenlerde üretilen rejeneratif enerjidenveya harici enerji depolama cihazlarından beslenebilen sistemler olaraktasarlanması planlanıyor.

Tarım veOrmanBakanlığıise iklime uyumlu tarım faaliyetleri kapsamında yağmur hasadı, azaltılmıştoprak işleme, doğrudan ekim yöntemi, rüzgar perdesi, gübreleme, tarımsalkuraklıkla mücadele, arazi toplulaştırma, organik tarım ve mera ıslahçalışmaları gerçekleştiriyor.

"Tarımsal KuraklıklaMücadele Stratejisi Eylem Planı" kapsamında ülke genelinde hububatınfenolojik gözlem sonuçları, meteorolojik veriler ve barajlardaki dolulukoranları bir bütün olarak izlenip değerlendirilerek, gerekli tedbirlerçiftçilere ulaştırılıyor.

Çiftçilerin, iklimdeğişikliğinin sebep olduğu don, dolu, aşırı yağış,kuraklıkgibirisklerden dolayı yaşadığı tahribat Tarım Sigortaları Kanunu ile korunuyor.

Tarım Bilgi Sistemi ile desu kaynaklarının korunması, suyun verimli şekilde tüketim noktalarınaaktarılması veya iletilmesi, sulama sistemlerinin modernize edinilmesi vebitkisel üretimde ürün desenlerinin bölgedeki su kaynaklarına göre belirlenmesifaaliyetleri yürütülüyor.

Bakanlıkça "TarımSektöründe İklim Değişikliğine Uyum Eylem Planı" oluşturularak, ekosistemodaklıgıdaüretim modelinin hayata geçirilmesi planlanıyor.

Bakanlık bünyesinde ayrıcagıda güvenliği için tehdit oluşturmayan ikincil ürünlerden enerji üretimiyleilgili araştırmalar yürütülüyor.

Gen konusundakiAR-GEfaaliyetlerikapsamında ise farklı iklim değişikliği senaryolarında bitkilerde verim,kalite, tarımsal faaliyetlere etkileri araştırılıyor.

Toprak ve su kaynaklarınınekonomik ve sürdürülebilir kullanımına yönelikaraştırmaprojeleriylebitkilerin sulama programlarının belirlenmesi, kurak dönemlerde kısıtlı sukoşullarında sulama suyunun optimum kullanımı için uygun teknoloji ve sulamaprogramlarının oluşturulması, iklim dostu iyi tarım uygulamaları, mikrobiyalgübre kullanımlarının yaygınlaştırılması, toprakta nem ölçme ve izleme,toprakta karbon tutulumu ve izleme, toprak işlemesiz veya azaltılmış toprakişleme, toprakta nem korunumu sağlayan kültürel ve teknik önlemlerinaraştırılması ve su hasadı (yağmur suyu yönetimi) çalışmaları yürütülüyor.

Dijital sensörlerledonatılmış tarım aletleri ve alanlarıyla çiftçilere, hangi alanlara, ne kadar vene tür gübreler koyulması gerektiğini, hava koşullarını, bitkilerin ihtiyacıolan mineralleri ve sulamayı, toprağın durumunu, tahmini hasat zamanını detaylıve gerçek zamanlı göstererek üreticilerin işlerinin kolaylaştırılması veverimin geleneksel yöntemlere göre en üst düzeye çıkarılması hedefleniyor.

TicaretBakanlığıiseABile yürüttüğü "iklim diplomasisi" kapsamında hemoluşturulacak mekanizmaları hem de kredi imkanlarını değerlendiriyor.

AB tarafından üzerindeçalışılan mevzuatın Türkiye'nin Gümrük Birliği'nden kaynaklanan haklarına halelgetirmemesi için Bakanlıkça, AB nezdinde üst düzey temaslarda bulunuluyor. Buçerçevede, Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizmasının (SKDM) ihracatçılarüzerindeki belirsizliğinin azaltılması ve çelik sektörüne yönelik bazıkonuların görüşülmesi için toplantı yapılması planlanıyor.

AB'nin Türkiye'ye, finansmanmekanizmalarına ve projelerine erişim sağlamasına ve Türkiye ile ticarettenkaynaklanan SKDM fonlarının, Türkiye yeşil dönüşümüne tahsis edilmesine yönelikgirişimlerde bulunuluyor.

İklim Finansmanına YönelikMutabakat Zaptı kapsamında ise Türkiye'nin iklim değişikliğiyle mücadele ve2053 net sıfır emisyon hedefine ulaşmasına katkı sağlayacak projelerindesteklenmesine yönelik finansman imkanları geliştiriliyor.

AB ile Türkiye arasındakiTürkiye Yatırım Platformu ile özel sektöre uluslararası finans kuruluşlarıaracılığıyla kullandırılacak krediye AB tarafından garanti sağlanması içinmekanizma oluşturuluyor. Hacmi henüz belirlenmemiş olmakla birlikte,garantinin, Türkiye’nin yeşil dönüşümüne katkı sağlaması ve AB ile diğerfinansman araçlarının geliştirilmesine öncülük etmesi bekleniyor.

Yenilenebilir enerji,karbon teknolojileri ve döngüsel ekonomi gibi alanlarda ikili iş birliklerioluşturulması yönünde de çalışmalar 2023'te devam edecek.

Sanayi ve TeknolojiBakanlığıda sanayi üretiminde karbon gazı salınımı vesera gazıemisyonlarınıazaltmak için çeşitli mekanizmaları hayata geçiriyor.

Organize Sanayi BölgeleriÜst Kuruluşu (OSBÜK) ile tüm OSB'lerdeki elektrik üretim ve tüketimin anlıkizlenebileceği bir "Enerji İzleme Sistemi" oluşturuldu. Bakanlık,Yeşil OSB Sertifika Sistemi'ni kısa süre içinde hayata geçirecek. Türkiye OSBProjesi ile Dünya Bankasından OSB'lerin temel ve yeşil altyapı ihtiyaçları için250 milyon avro kredi desteği temin edildi.

Türkiye OSB Projesikapsamında yapılacak yatırımların OSB'lerin yeşil ekonomiye entegrasyonunusağlaması ve uzun vadede yeni yatırımlar için bir cazibe merkezi haline gelmesihedefleniyor.

Yeşil altyapı yatırımprojeleri arasında ileri atık su arıtma vesıfır atıkprojelerini,biyogaz tesislerinin kurulumunu ve GES yatırımlarını merkeze alan projelerbulunuyor.

Elektrikli araçlar isekarbon salımının azaltılmasına katkısı sebebiyle iklim değişikliğiyle mücadeleve sera gazı emisyonlarının azaltılması noktasında büyük öneme sahip bulunuyor.

İklim değişikliğiylemücadelede kararlı yaklaşım ortaya koyan Türkiye'de, 18 Temmuz 2020'deinşaatına başlanan Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu Sanayi ve Ticaret AŞ'ninüretim kampüsü 29 Ekim'de açıldı.

Şarj altyapısınınTürkiye'nin tüm bölgelerinde yeterli seviyeye ulaşması amacıyla BakanlıkçaElektrikli Araçlar İçin Şarj İstasyonları Çağrısı hayata geçirildi. 2023'ün ilkçeyreği sonunda 81 ilde 1572 (3 bin 144 soket) hızlı şarj cihazı kurulumununtamamlanması planlanıyor.