Bakan Kirişci duyurdu: Bitkisel üretimde rekor kıracağız

Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, öne çekilendestekler için başvuruların bugün itibarıyla başladığını belirterek “Bu yıl127,6 milyon tonla, bitkisel üretimde tüm zamanların rekorunu kıracağız” dedi.

TBMM Plan ve BütçeKomisyonu'nda Tarım ve Orman Bakanlığı ile bağlı ve ilgili kuruluşların 2023yılı bütçe teklifleri ile ilgili sunum yapan Tarım ve Orman Bakanı VahitKirişci, tarım ve orman faaliyetlerini ulusaldan küresele taşıma çabası içindeolduklarını söyledi.

Rusya-Ukrayna savaşının,küresel gıda arzına olumsuz etkisinin 22 Temmuz'da İstanbul'da yapılananlaşmayla çözüme kavuştuğuna vurgu yapan Kirişci, şöyle devam etti:

“Sayın Cumhurbaşkanı'mızbütündünyaya örnek olacak bir diplomasi trafiği yürütmüş ve BM ile budarboğaz aşılmıştı. 29 Ekim itibarıyla tahıl koridorundan 9,3 milyon ton tahıltaşınmış, bunun yüzde 61'i Avrupa, yüzde 26'sı Asya, yüzde 13'ü Afrikaülkelerine ulaştırılmıştır. BM'nin en az gelişmiş ülkeler kategorisinde yeralan ülkelere giden tahılın oranı ise sadece yüzde 5,9'dur. Ukrayna tahılınınalıcıları, maalesef yoksul olmayan ülkelerdir.

Türkiye olarak, gıdasıkıntısı çeken ülkelerin daha fazla yararlanması şartıyla ilk dönemi 19Kasım'da sona erecek olan tahıl koridorunun ikinci dört aylık dönemde de açıktutulmasını arzu ediyorduk. Maalesef son yaşanan gelişmeyle Rusya'nın konu ileilgili almış olduğu aksiyon, ‘yeniden başa mı dönülüyor?’ sorusunu gündemegetirmiştir.”

Uyguladıklarıpolitikalarla hem üretici hem de tüketicinin yanında olduklarının altını çizenBakan Kirişci, tarım sektörünün son 19 yılın 15'inde büyüme gösterdiğini söyledi.

“Tarımsal hasılamız, 2002yılında 25,1 milyar dolardan yüzde 78,1 artışla 2021 yılında 44,7 milyar dolarayükseldi. Tarımsal ihracatta, dikkate değer bir artış trendi içinde. Tarım vegıda ürünleri ihracatımız 2002'de 3,8 milyar dolar iken, 2021'de 6,5 katınaçıkarak 25 milyar dolara ulaştı. Fındık, kuru üzüm, kayısı, incir, ayva vebuğday unu ihracatında dünyada birinci sıradayız. Son 20 yılda 87 milyar dolardış ticaret fazlasıyla, tarım ve gıda ürünlerinde net ihracatçıyız. Ocak-Eylül2022 döneminde ihracatımız 21,2 milyar dolar ile önceki yılın aynı döneminegöre yüzde 22 arttı. Aynı dönemde 17,4 milyar dolar ithalat gerçekleşmiş olupdış ticaretimiz 3,8 milyar dolar fazla verdi. Yılsonu itibarıyla tarım ve gıdaürünleri ihracatımızın 30 milyar dolara ulaşmasını bekliyoruz.”

Bitkisel üretimin 2022yılında 127,6 milyon tona ulaşmasını beklediklerini dile getiren Tarım BakanıKirişci, bu rakamın bitkisel üretimde tüm zamanların rekoru olacağınıvurguladı.

1 Ekim'den itibaren ÇiftçiKayıt Sistemi'ne (ÇKS) e-Devlet Kapısı'ndan erişim imkânı sağlandığını, bugünitibarıyla e-Devlet üzerinden 440 binden fazla ÇKS belgesi oluşturulduğunubildiren Kirişci, mazot ve gübre desteklerinin öne çekilmesiyle çiftçilerin,ekim döneminde girdi maliyetlerini düşünmeden üretim yapabileceklerini söyledi.

Tarım ve Orman BakanıVahit Kirişci, şöyle konuştu:

“ÇKS'ye kayıtlı hububatüreten çiftçilerimize, 2022 yılı üretim dönemine ait mazot ve gübredesteklerini, 2023 Mart ayı yerine bu yıl içinde ödemeye başlayacağız. Bundanböyle söz konusu destekler çiftçilerimize nakit olarak verilmeyecek, ZiraatBankası kartlarına yüklenecek. Başvurular internet ve mobil bankacılık da dâhilolmak üzere bugün itibarıyla başladı. Çiftçilerimiz, kartlarına tanımlanandestekleme ödemelerini sadece mazot ve gübre alımında kullanabilecek. AyrıcaZiraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin verdiği 100 bin liratutarındaki faizsiz kredi miktarını 200 bin liraya çıkardık. Bunun 100 binliralık kısmı yine ayni olarak sadece mazot ve gübre alımında kullanılmak üzerebanka kartlarına yüklenecek.”

2002'den bugüne,hayvancılık desteklerinin tarımsal destek içindeki payını yüzde 4,4'ten yüzde25'e çıkardıkları bilgisini veren Kirişçi, “Büyükbaş hayvan sayımızda 9,9milyondan yüzde 81 artışla 17,9 milyon başa; küçükbaş hayvan sayımızda 32milyondan yüzde 83 artışla 58,5 milyon başa ulaşarak Avrupa'da birinci sırayayükseldik. Kanatlı hayvan varlığımızı 251 milyondan yüzde 59 artışla 398milyona; arılı kovan sayımızı 4,2 milyondan yüzde 107 artışla 8,7 milyonaçıkardık” dedi.

Su ürünleri üretimini2002'ye kısayla yılsonu itibarıyla 8,5 katına çıkararak 515 bin tonayükselttiklerine işaret eden Kirişci, "Levrek ve çipura üretiminde dünyadabirinci, gökkuşağı alabalığında ikinciyiz. Su ürünlerinde 2021 yılında 1,4milyar dolar ihracat gerçekleştirdik. Türk somonunda 2021 ihracatı 130 milyondolar iken, bu yılın sadece ilk dokuz ayında 230 milyon dolar ihracataulaştık." diye konuştu.

Desteklemelerin tarımsalüretimin halen en güçlü enstrümanlarından biri olduğunu vurgulayan Kirişci,“Tarımsal destek miktarını 2002'de 1,8 milyar lira iken, 2022'de 22 katınaçıkararak 39,2 milyar liraya yükselttik. Son 20 yılda çiftçimize cari değerleyaklaşık 500 milyar liraya yakın tarımsal destek sağladık." diye konuştu.

Tarım sigortası ilesigorta poliçe bedelinin yüzde 67'sine kadarını karşıladıklarını dile getirenKirişci, "Konya'da başladığımız Gelir Koruma Sigortası'nı ülke genelineyaygınlaştırıyoruz. Buna göre buğdayda verim kaybı ve fiyat dalgalanmalarınabağlı olarak çiftçinin gelir kaybı riskini teminat altına alıyoruz."ifadesini kullandı.

Tarım Bakanı Kirişci, Ekimayı itibarıyla 7 bin 500 denetçiyle yaklaşık 1 milyon gıda denetimiyaptıklarını, ürün kayıplarını önlemek, verim ve kaliteyi artırmak amacıyla,bitki hastalık ve zararlılarına karşı mücadeleyi aralıksız sürdürdüklerini dilegetirdi.

Gıda arz güvenliğiprobleminin Ar-Ge ve yenilikçilik temelli verimlilik artışlarıylaçözülebileceğini belirten Kirişci, “Hiç kimse merak etmesin. Başta tohum olmaküzere, bu ülkenin kendine has her bir tarımsal değeri korumamız altındadır”dedi.

Araştırma enstitüleribünyesindeki 32 gen bankasında 318 bin genetik materyali, Tohum Gen Bankası'nda4 bin 294 türe ait 119 bin 175 tohum örneğini, Arazi Gen Bankası'nda 107 türeait 10 bin 55 canlı örneğini koruduklarını bildiren Kirişci, dünyada enderrastlanan bir çalışma örneği olarak 1000 türde soğanlı ve yumrulu doğal süsbitkisini (geofit) muhafaza altına aldıklarını söyledi. Kirişci, HayvancılıkGen Bankası'nda ise 18 küçükbaş, 7 büyükbaş ve 5 at ırkına ait 88 bin genetikmateryali sakladıklarını hatırlattı.

Tarım arazilerininkorunmasının ve üretime kazandırılmasının öncelikleri olduğunu belirtenKirişci, mevzuatta yaptıkları değişiklikle Yeter Gelirli Arazi Büyüklüğüaltında satış ve miras yoluyla tarım arazilerinin bölünmesinin önünegeçtiklerini ve ülke genelinde toplam 9,2 milyon hektarlık 429 büyük tarımsalovayı sit alanı ilan ettiklerini dile getirdi.

Bütçe rakamlarına ilişkinbilgiler veren Kirişci, "2023 yılı bütçesi, geçtiğimiz yıla göre yüzde106,9 artışla 133,7 milyar lira olarak teklif edilmiştir. Bu yıl, tarımsaldesteklemeler bütçemizin yüzde 40,4'ünü oluşturmaktadır. Geçen yıla göre yüzde109 artışla 54 milyar liraya ulaşacaktır. Yatırımcı kuruluşlarımızdan, DSİ'ninbütçesi yüzde 104,4 artışla 51,1 milyar lira, Orman Genel Müdürlüğü bütçesiyüzde 109 artışla 13 milyar lira olarak teklif edilmiştir." dedi.

Bakan Kirişci, üretimde veyönetimde gençliğin dinamizmi ve vizyonundan faydalanmak amacıyla Tarım OrmanGençlik Konseyi kuracaklarını da kaydetti.